autor: massagewarsaw » 2014-05-03, 08:48
Skręcenie kostki to bardzo często występująca kontuzja. Według statystyk około 25,000 osób codziennie ulega skręceniu stawu skokowego. Najczęściej przyczyną jest uprawiany sport lub nieszczęśliwy wypadek podczas wykonywania codziennych czynności życiowych.
Czasami, jest to niezręczny moment kiedy tracisz równowagę, wtedy ból szybko znika i idziesz dalej. Ale skręcenie może być bardziej dotkliwe, kostka puchnie, a ból nie pozwala na chodzenie. Kiedy skręcenie jest naprawdę poważne, słyszany może być charakterystyczny dźwięk.
Podczas skręcenia kostki najczęściej dochodzi do rozciągnięcia lub zerwania jednego lub więcej więzadeł po zewnętrznej stronie kostki. Nieodpowiednie leczenie skręcenia może prowadzić do długoterminowych problemów. Wyróżnia się dwa typy skręceń: inwersyjne i ewersyjne.
Skręcenie inwersyjne powoduje ból po zewnętrznej stronie stawu skokowego i jest najczęstszym typem skręceń. Ból po wewnętrznej stronie stawu skokowego może sugerować poważne uszkodzenia ścięgien lub więzadeł i powinno być zawsze zbadane przez lekarza.
Dla prawidłowej diagnozy wykonuje się badanie RTG, co pozwala ocenić czy w obrębie stawu nie doszło do złamania kości. Można również wykonać badanie USG, które dokładnie określa stopień uszkodzenia struktury więzadeł. W przypadku dużego obrzęku, deformacji lub znacznego pogorszenia stanu zdrowia należy udać się do specjalisty. Większość skręceń nie wymaga postępowania operacyjnego, a leczenie opiera się na postępowaniu rehabilitacyjnym.
Co robić ?
Właściwe postępowanie po skręceniu zapobiega przewlekłemu bólowi i wystąpieniu niestabilności. Dla skręcenia 1 stopnia należy postępować według zasady RICE.
R - rest (odpoczynek) - odpoczynek zapobiega dalszemu pogłębianiu kontuzji mięśni, ścięgien, więzadeł i tkanki miękkiej oraz powoduje, że organizm ma więcej energii na rozpoczęcie procesów odbudowy uszkodzonych miejsc.
I – ice (lód) - szybkie schłodzenie kontuzjowanego miejsca pomaga w zmniejszeniu opuchlizny i bolesności. Ponadto lód działa na zwężenie naczyń krwionośnych, co znacznie ogranicza wewnętrzne krwawienia. Jeżeli nie mamy pod ręką specjalnych zimnych żelowych okładów (cold pack) czy torebek z lodem, możemy użyć mrożonek trzymanych w lodówce lub wilgotnego ręcznika wsadzonego na chwilę do zamrażalnika. Należy pamiętać, aby nie kłaść źródła zimna bezpośrednio na skórę, ponieważ może to powodować odmrożenia. Najlepiej lód owinąć w cienki ręcznik i przyłożyć do uszkodzonego miejsca. Proces chłodzenia powinien trwać około 15 minut, następnie należy zrobić co najmniej 20 minutową przerwę, aby skóra wróciła do normalnej temperatury. Zabieg ten można wykonywać kilka razy dziennie przez okres do 3 dni.
C – compression (ucisk) - ucisk uszkodzonego miejsca ogranicza puchnięcie i dzięki temu przyspiesza procesy regeneracyjne. Najlepiej do jego wykonania nadaje się bandaż elastyczny. Należy pamiętać, aby nie owijać kontuzjowanego miejsca zbyt mocno, ponieważ może to odciąć dopływ krwi do uszkodzonego miejsca oraz zwiększyć bolesność urazu. Bandaż elastyczny powinien być zdejmowany częściej niż co 4 godziny i zakładany ponownie.
E – elevation (uniesienie) - uniesienie kontuzjowanego miejsca to kolejny sposób na ograniczenie opuchlizny, poprzez zmniejszenie przepływu krwi. Uszkodzony obszar, jeżeli to możliwe powinien być uniesiony około 30 cm powyżej serca. W tym celu najlepiej jest się położyć i pod kontuzjowaną ręką czy nogą umieścić kilka poduszek, aby uzyskać odpowiednią pozycję.
Jak długo odpoczywamy po urazie?
stopień I – stabilizator 7-10 dni, treningi po 10 dniach;
stopień II – odciążanie do ustąpienia bólu, stabilizator 10-14 dni,
stopień III – odciążanie 3 tygodni, stabilizator 6 tygodni,
po rekonstrukcji więzadeł bezpieczny powrót do pełnej aktywności po ponad 12 tygodniach.
Proces rehabilitacji.
Wszystkie skręcenia kostki od łagodnego do ciężkiego wymagają trzech faz powrotu do zdrowia.
I faza obejmuje odpoczynek, ochronę i zmniejszenie obrzęku uszkodzonego stawu
II faza obejmuje przywrócenie elastyczności, prawidłowego zakresu ruchu oraz siły
III faza obejmuje stopniowy powrót do aktywności oraz podstawowych ćwiczeń
Ważnym jest, aby ukończyć pełen program rehabilitacji. Pozwala to zapobiegać nawrotowi kontuzji, przewlekłemu bólowi oraz niestabilności stawu.
Maciej Dabrowski, DMFizjoterapia, Chodziez
Skręcenie kostki to bardzo często występująca kontuzja. Według statystyk około 25,000 osób codziennie ulega skręceniu stawu skokowego. Najczęściej przyczyną jest uprawiany sport lub nieszczęśliwy wypadek podczas wykonywania codziennych czynności życiowych.
Czasami, jest to niezręczny moment kiedy tracisz równowagę, wtedy ból szybko znika i idziesz dalej. Ale skręcenie może być bardziej dotkliwe, kostka puchnie, a ból nie pozwala na chodzenie. Kiedy skręcenie jest naprawdę poważne, słyszany może być charakterystyczny dźwięk.
Podczas skręcenia kostki najczęściej dochodzi do rozciągnięcia lub zerwania jednego lub więcej więzadeł po zewnętrznej stronie kostki. Nieodpowiednie leczenie skręcenia może prowadzić do długoterminowych problemów. Wyróżnia się dwa typy skręceń: inwersyjne i ewersyjne.
Skręcenie inwersyjne powoduje ból po zewnętrznej stronie stawu skokowego i jest najczęstszym typem skręceń. Ból po wewnętrznej stronie stawu skokowego może sugerować poważne uszkodzenia ścięgien lub więzadeł i powinno być zawsze zbadane przez lekarza.
Dla prawidłowej diagnozy wykonuje się badanie RTG, co pozwala ocenić czy w obrębie stawu nie doszło do złamania kości. Można również wykonać badanie USG, które dokładnie określa stopień uszkodzenia struktury więzadeł. W przypadku dużego obrzęku, deformacji lub znacznego pogorszenia stanu zdrowia należy udać się do specjalisty. Większość skręceń nie wymaga postępowania operacyjnego, a leczenie opiera się na postępowaniu rehabilitacyjnym.
Co robić ?
Właściwe postępowanie po skręceniu zapobiega przewlekłemu bólowi i wystąpieniu niestabilności. Dla skręcenia 1 stopnia należy postępować według zasady RICE.
R - rest (odpoczynek) - odpoczynek zapobiega dalszemu pogłębianiu kontuzji mięśni, ścięgien, więzadeł i tkanki miękkiej oraz powoduje, że organizm ma więcej energii na rozpoczęcie procesów odbudowy uszkodzonych miejsc.
I – ice (lód) - szybkie schłodzenie kontuzjowanego miejsca pomaga w zmniejszeniu opuchlizny i bolesności. Ponadto lód działa na zwężenie naczyń krwionośnych, co znacznie ogranicza wewnętrzne krwawienia. Jeżeli nie mamy pod ręką specjalnych zimnych żelowych okładów (cold pack) czy torebek z lodem, możemy użyć mrożonek trzymanych w lodówce lub wilgotnego ręcznika wsadzonego na chwilę do zamrażalnika. Należy pamiętać, aby nie kłaść źródła zimna bezpośrednio na skórę, ponieważ może to powodować odmrożenia. Najlepiej lód owinąć w cienki ręcznik i przyłożyć do uszkodzonego miejsca. Proces chłodzenia powinien trwać około 15 minut, następnie należy zrobić co najmniej 20 minutową przerwę, aby skóra wróciła do normalnej temperatury. Zabieg ten można wykonywać kilka razy dziennie przez okres do 3 dni.
C – compression (ucisk) - ucisk uszkodzonego miejsca ogranicza puchnięcie i dzięki temu przyspiesza procesy regeneracyjne. Najlepiej do jego wykonania nadaje się bandaż elastyczny. Należy pamiętać, aby nie owijać kontuzjowanego miejsca zbyt mocno, ponieważ może to odciąć dopływ krwi do uszkodzonego miejsca oraz zwiększyć bolesność urazu. Bandaż elastyczny powinien być zdejmowany częściej niż co 4 godziny i zakładany ponownie.
E – elevation (uniesienie) - uniesienie kontuzjowanego miejsca to kolejny sposób na ograniczenie opuchlizny, poprzez zmniejszenie przepływu krwi. Uszkodzony obszar, jeżeli to możliwe powinien być uniesiony około 30 cm powyżej serca. W tym celu najlepiej jest się położyć i pod kontuzjowaną ręką czy nogą umieścić kilka poduszek, aby uzyskać odpowiednią pozycję.
Jak długo odpoczywamy po urazie?
stopień I – stabilizator 7-10 dni, treningi po 10 dniach;
stopień II – odciążanie do ustąpienia bólu, stabilizator 10-14 dni,
stopień III – odciążanie 3 tygodni, stabilizator 6 tygodni,
po rekonstrukcji więzadeł bezpieczny powrót do pełnej aktywności po ponad 12 tygodniach.
Proces rehabilitacji.
Wszystkie skręcenia kostki od łagodnego do ciężkiego wymagają trzech faz powrotu do zdrowia.
I faza obejmuje odpoczynek, ochronę i zmniejszenie obrzęku uszkodzonego stawu
II faza obejmuje przywrócenie elastyczności, prawidłowego zakresu ruchu oraz siły
III faza obejmuje stopniowy powrót do aktywności oraz podstawowych ćwiczeń
Ważnym jest, aby ukończyć pełen program rehabilitacji. Pozwala to zapobiegać nawrotowi kontuzji, przewlekłemu bólowi oraz niestabilności stawu.
Maciej Dabrowski, DMFizjoterapia, Chodziez